با توجه به نیاز بشر برای برقراری ارتباط با کشورهای دیگر به منظور تجارت و یا تحصیل و با در نظرگرفتن این که زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی به شمار می رود، یادگیری و اجرای هر چه بهتر آن در نظام آموزشی به یک ضرورت تبدیل گشته است. به طوری که، تقاضای زیادی برای طراحی دوره‌های متنوع آموزش زبان انگلیسی جهت پاسخگویی به نیازهای رشته‌های شغلی و تحصیلی مختلف به وجود آمده است. این رویکرد هدف‌گرا، به شکل‌گیری نوعی آموزش به نام “انگلیسی برای اهداف خاص (ESP)” منجر شد.

از آنجایی که امروزه تقاضا برای دوره های ESP که یکی از برجسته‌ترین دوره‌های آموزش زبان انگلیسی محسوب می‌شود در موسسه زبان ایران اروپا افزایش یافته است، در ادامه به بررسی این موضوع بیش‌تر خواهیم پرداخت.

شاخه‌های ESP:

ESP زیرشاخه‌های متعددی دارد که در سه گروه اصلی قرار می‌گیرند:

• انگلیسی برای اهداف تحصیلی: (EAP)

شاخه‌ای از ESP است که برای کمک به دانشجویانی که در زمینه‌ی رشته‌ی تحصیلی خود به زبان انگلیسی نیاز دارند، طراحی شده است. دوره‌های EAP به نحوی برنامه‌ریزی می‌شوند که دانش تخصصی زبان‌آموز را در اختیار وی قرار دهند تا بتواند از مهارت‌هایی نظیر مطالعه‌ی‌ متون تخصصی، جستجوی علمی، نوشتن مقالات تحقیقاتی، شرکت در همایش‌های علمی- پژوهشی و گوش‌دادن به سخنرانی‌های تخصصی و یادداشت‌برداری، بهره‌مند گردد.

• انگلیسی برای اهداف شغلی: (EOP)

این شاخه از ESP برای افراد شاغلی که در حرفه‌ی خود به زبان انگلیسی نیاز دارند، طراحی شده است. دوره‌های EOP فعالیت‌محور است و به نحوی برگزار می‌شوند که زبان‌آموز بتواند متناسب با نیاز کاری خود، مهارت‌هایی نظیر مکالمات کاری، نوشتن و خواندن نامه‌ها و قراردادهای اداری، شرکت در همایش‌ها و مأموریت‌های کاری را کسب نماید.

• انگلیسی برای اهداف علوم و فناوری: (EST)

شاخه‌ی دیگری از ESP است که به دانشمندان، اساتید و کارشناسانی که برای به‌روز بودن و آگاهی از آخرین پیشرفت‌های علمی و فناوری نیاز به زبان انگلیسی دارند، کمک می‌کند. دوره‌های EST به نحوی ارائه می‌شود که زبان‌آموز بتواند از مهارت‌هایی نظیر مطالعه‌ی متون تخصصی، نگارش کتب و مقالات علمی و سخنرانی پیرامون موضوع علمی مورد نظر برخوردار شود.

البته برخی نظریه‌پردازان، زیرشاخه‌های فوق را یکی می‌دانند و انگلیسی برای اهداف خاص را به عنوان یک دوره‌ی تخصصی آموزش زبان انگلیسی که کاربردهای شغلی و تحصیلی دارد، در نظر می‌گیرند.

با توجه به نیاز بیش از پیش صاحبان کسب و کار و جویندگان شغل به کاربرد انگلیسی در راستای مشاغل مورد نظرشان و استقبال بی نظیر از دوره های EPO در آموزشگاه زبان ایران اروپا، ادامه ی مقاله را به بررسی انگلیسی برای اهداف شغلی اختصاص خواهیم داد.

انگلیسی برای اهداف شغلی:

در دنیای کنونی انگلیسی به ابزاری ضروری برای به دست آوردن شغل، ارتقاء رتبه و عملکرد موثر در بازار کار تبدیل شده است. تقاضا برای زبان انگلیسی برای اهداف شغلی (EOP) متناسب با تقاضای جهانی برای استخدام کارمندانی که بتوانند در زمینه های تخصصی خود به زبان انگلیسی فعالیت کنند، در حال رشد است. در زیر نمونه هایی از کاربرد EOP در مشاغل مختلف آورده شده است.

• انگلیسی در تجارت و کسب و کار: (Business English)

انگلیسی در تجارت یکی از نمونه‌های انگلیسی برای مقاصد خاص به شمار می رود. در دنیای کنونی که ارتباطات به صورت بین المللی انجام می شوند، نقش انگلیسی در تجارت اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند، زیرا شرکت‌ها بیشتر به کارکنانی نیاز دارند که به چند زبان مسلط باشند. هدف هر دوره ی آموزشی زبان انگلیسی تجاری، این است که به کاربران خود اجازه دهد تا به طور مؤثر در یک محیط تجاری با دیگران ارتباط برقرار کنند، خواه این ارتباط به صورت مکاتبه ای باشد، خواه جلسات حضوری یا سایر روش ها. بنابراین زبان انگلیسی تجاری ممکن است شامل موضوعاتی مانند مهارت خواندن و نوشتن نامه ها، رزومه ها، عبارات تجاری، یا شرایط فروش، تبلیغات و بازاریابی باشد. برای این منظور، منابع زیر می توانند به عنوان راهنما استفاده شوند:

منابع پیشنهادی:

• Current Trends in Teaching and Learning Business English: Adapting to Internationalisation, Michael Thundercliffe. http://www.scribd.com/doc/37409071/Current-Trends-in-Teaching-and-Learning-Business-English.

• Business vocabulary in use: intermediate, Bill Mascull. Cambridge University Press; 2nd edition, ISBN: 9780521748629.

• Business Vocabulary in Use Advanced with Answers, Bill Mascull. Cambridge University Press; 2nd edition (May 17, 2010), ISBN-10: 0521128293.

• انگلیسی در حقوق: (Legal English)

زبان انگلیسی حقوقی جزء جدانشدنی انگلیسی برای اهداف خاص است. زبان مورد استفاده در گفتمان حقوقی در سراسر جهان انگلیسی است. با این حال، انگلیسی مورد استفاده در گفتمان حقوقی از انگلیسی متداول و عمومی، متمایز است. این تمایز در تبادلات گفتاری در دادگاه و بازجویی ها، بین وکلا و شاهدان و قضات به خوبی قابل مشاهده است.

منابع پیشنهادی:

• Plain English for Lawyers, Richard C. Wydick. Carolina Academic Press, 1994, ISSBN: 0890895627.

• Career Paths: Law, Virginia Evans, Jenny Dooley, David J. Smith – J.D. ISBN: 978-1-4715-6273-0.

• Legal English, Jill Northcott. 2012, https://doi.org/10.1002/9781118339855.ch11.

• International Legal English, Krois-Lindner, A. 2006, Cambridge: Cambridge University Press.

• انگلیسی در فناوری اطلاعات: (English for IT)

بسیاری از متخصصان فناوری اطلاعات که انگلیسی زبان نیستند، اگرچه ممکن است در این حوزه متخصص باشند، اما فاقد مهارت زبان انگلیسی لازم برای برقراری ارتباط موثر با شرکت های بین المللی هستند. فناوری اطلاعات یک صنعت در حال حرکت است که همیشه دستگاه‌ها (مانند تلفن‌های همراه و تبلت‌ها) و برنامه‌های جدید ایجاد و منتشر می‌شوند. متخصصان باید با آخرین پیشرفت‌های تکنولوژیک و زبانی که در مورد آن‌ها صحبت می‌کنند، هم در کار و هم در زندگی شخصی‌، همگام باشند. بنابراین دانستن انگلیسی عمومی به تنهایی کافی نیست، و نیاز به درک اصطلاحات کامپیوتری یا اصطلاحات و عباراتی که فقط در صنعت فناوری اطلاعات استفاده می‌شوند وجود دارد.

منابع پیشنهادی:

• Oxford English for Information Technology, Eric H. Glendinning, John McEwan . Oxford University Press, 2002, ISBN: 0194573753.

• English for Information Technology, Maja Olejniczak. Pearson Education, 2011, ISBN: 1408269961.

طراحی دوره‌های ESP

طراحی دوره‌ی ESP، به برنامه‌ریزی و ساختار دوره‌ جهت دستیابی به اهداف مورد نظر اشاره دارد که با تحلیل نیازهای زبان‌آموز، رویکرد مدرس به برنامه‌های درسی، روش تدریس، منابع مربوطه، زمان‌بندی مناسب و ارزیابی صحیح، مرتبط است. در حقیقت، یک مدرس در دوره های انگلیسی برای اهداف خاص وظیفه دارد پس از شناسایی نیازها و اهداف زبان‌آموز، براساس ضرورت‌ها، کمبودها و خواسته‌های وی، به طراحی برنامه‌‌ی درسی مناسب مبتنی بر منابع و مطالب آموزشی مفید، زمان‌بندی مطلوب و ارزشیابی پیشرفت و بازخورد نهایی، بپردازد. طراحی مناسب دوره‌ی ESP، زبان‌آموز را قادر می‌سازد تا با کسب دانش و مهارت‌های جدید، به موفقیت‌های شغلی یا تحصیلی بیش‌تری دست یابد.